Ecoloog Jeroen Koorevaar houdt planten en dieren op Nieuw Reijerwaard scherp in de gaten
De huismus, de grote modderkruiper, de ransuil en de gewone dwergvleermuis zijn beschermde diersoorten die leven op Nieuw Reijerwaard. Als de huismus door nieuwbouw zijn plekje kwijtraakt om te nestelen, is de GRNR verplicht ergens anders in het gebied minimaal twee nieuwe plekken in te richten. Ecoloog Jeroen Koorevaar zorgt daarvoor, maar het is nog onduidelijk of de huismus die nieuwe plekken ziet zitten. “We kunnen ze alleen helpen, niet dwingen.”
Jeroen Koorevaar is mede-eigenaar van Adviesbureau E.C.O. Logisch. Hij wandelt regelmatig Nieuw Reijerwaard door om te zoeken naar beschermde dier- en plantsoorten en om ervoor te zorgen dat ze hier ook blijven. Op Nieuw Reijerwaard maken tuinbouwkassen en gras in rap tempo plaats voor grootschalige bedrijven. Toch wordt de biodiversiteit, het aantal aanwezige dier- en plantsoorten, groter dan voorheen, stelt Jeroen Koorevaar. “Dit is onder andere te danken aan de natuurlijke inrichting van het overgangsgebied tussen wonen en bedrijvigheid.”
Konijnen
De herinrichting van Nieuw Reijerwaard maakt dat weidevogels hier niet meer komen. Andere vogelsoorten zien juist hun kans schoon, zoals de sperwer. Maar ook konijnen komen naar Nieuw Reijerwaard. “Ze graven holen in het talud bij de snelweg. Voorheen zag je ze hier niet, maar nu is er in de grondwallen ook gelegenheid om holen te graven.” Hazen zullen op hun beurt, bij gebrek aan open gebied, waarschijnlijk afnemen.
Ecologie versus economie
Ecologie is de studie van de natuur. Ecologie en economie lijken elkaar vaak te bijten. Ondernemers maken op Nieuw Reijerwaard een nieuwe start en zitten niet te wachten op vertraging vanwege een broedende vogel op de bouwkavel of een beschermde vissoort in het omliggende water. “Natuurbescherming is in Nederland heel belangrijk. Volgens de wet gaat natuur voor economie. En met een goede planning hoeven ze elkaar niet te bijten. Door bijvoorbeeld buiten het broedseizoen en buiten de rustperiode van de grote modderkruiper te bouwen, voorkom je al een hoop gedoe.”
Beschermde diersoorten
Broedende vogels zijn altijd beschermd, het maakt niet uit welke soort ze zijn. Voor hun voortbestaan moet alles wijken, ook als dit economisch even niet uitkomt. “We proberen te voorkomen dat vogels gaan broeden op kavels waar wordt gewerkt. Dat doen we onder andere door regelmatig met een hond een wandeling over dat stuk grond te maken. De kavels waar niet wordt gewerkt, laten we met rust. Daar kunnen de broedende dieren hun gang gaan.”
Veel factoren
Of een beschermd dier op Nieuw Reijerwaard wil (ver)blijven, hangt van veel dingen af. “Zo zoekt de huismus locaties waar veel zaden en insecten zijn. Ook moeten er voldoende plekken zijn om een nest te bouwen. Die doen ze onder andere onder dakpannen van gebouwen. Huismussen zie je ook vaker waar mensen en kippen eten knoeien en waar ze zich kunnen verschuilen tegen roofvogels.” De gebouwen op Nieuw Reijerwaard bieden dit allemaal niet. Daarom heeft de GRNR op advies van Jeroen speciale nestkasten neergezet op plekken waar voldoende eten en veiligheid is.
Grondwal
De grondwal tussen de Rijksstraatweg en het bedrijventerrein is beplant met planten waar de huismus blij mee is: kruidenrijk gras (daar komen veel insecten op af), stekelige struiken (om in weg te duiken) en struiken die het hele jaar door groen blijven (beschutting). “In die omgeving leeft nu een mooie groep huismussen. Ook fazanten komen af op de zaden en kruiden.” Bij de start van de herinrichting telde Nieuw Reijerwaard 23 huismusparen. Dit aantal willen we minimaal behouden voor Nieuw Reijerwaard. Of het aantal paren groeit, kan Jeroen Koorevaar nu nog niet zeggen. “Dit jaar hebben we ons niet gericht op telling. Wel houden we in de gaten waar de huismussen zijn en of ze gebruikmaken van de nestkasten.”
Vleermuizen in bedieningshuis
Mooi nieuws is dat de gewone dwergvleermuizen een plek hebben gevonden in de spouwmuur en stootvoegen van het bedieningshuis bij de onderdoorgang. “Zij houden enorm van donker en duister, dus daar is het voor hen ideaal.” Jeroen Koorevaar ziet steeds meer vleesmuispalen verschijnen bij de ondernemers op Nieuw Reijerwaard. “Een mooi initiatief. Maar let wel op dat die palen ’s nachts niet volop in de schijnwerpers staan. In dat geval gaat de vleermuis er echt geen gebruik van maken.”
Grote verrassing
De grote modderkruiper heeft het goed naar zijn zin in de wateren van Nieuw Reijerwaard. “Het is een grote verrassing dat de modderkruiper in de nieuw aangelegde blauwe wig langs de Verbindingsweg rondzwemt. Deze soort moet dit gebied op eigen kracht hebben gevonden, wij hebben hem in ieder geval niet uitgezet.” Om de grote modderkruiper te behouden moeten we de plantengroei in de watergangen zoveel mogelijk met rust laten. Pas als er echt sprake van is dat het ondiepe water op natuurlijke wijze in land verandert, dit heet verlanden, of de watergang dichtgroeit, zullen we hoogstens een derde van de planten verwijderen.”
Al met al is Jeroen Koorevaar tevreden over hoe economie en ecologie op Nieuw Reijerwaard samenkomen. “De natuurlijke inrichting tussen de bedrijvigheid in pakt voor beide goed uit.”